Şanlıurfa Doğurganlıkta Yine Zirvede!
2024 doğum istatistikleri açıklandı. Türkiye’nin doğurganlık haritası yeniden şekillendi.
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) 2024 yılına ait doğum istatistikleri, dikkat çeken verilerle açıklandı. Verilere göre, Türkiye genelinde canlı doğan bebek sayısı 937 bin 559 oldu. Bu bebeklerin %51,4'ü erkek, %48,6'sı kız olarak dünyaya geldi. Ancak istatistiklerin en çarpıcı noktası, doğurganlık hızında Şanlıurfa'nın ülke genelinde açık ara lider olmasıydı.
Şanlıurfa Zirvede: 3,28 Çocukla Yenilenme Eşiğini Aştı
2024 yılı verilerine göre, toplam doğurganlık hızının en yüksek olduğu il 3,28 çocukla Şanlıurfa oldu. Yani, Şanlıurfalı kadınlar doğurganlık çağlarında ortalama 3,28 çocuk dünyaya getiriyor. Bu oran, nüfusun kendini yenileyebilmesi için gerekli olan 2,10 sınırının oldukça üzerinde.
Şanlıurfa’yı 2,62 çocukla Şırnak ve 2,32 çocukla Mardin izledi. Böylece doğurganlık hızı en yüksek ilk üç il Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nden çıkmış oldu.
Türkiye Geneli Yenilenme Eşiğinin Altında: 1,48 Çocuk
Öte yandan Türkiye genelinde toplam doğurganlık hızı 1,48 çocukta kaldı. Bu oran, nüfusun kendini yenileme düzeyi olan 2,10’un çok altında. 2014’ten bu yana düşüş trendinde olan doğurganlık hızı, son sekiz yıldır bu kritik eşiği aşamıyor.
2024 yılında toplam 71 ilde doğurganlık hızı 2,10’un altında gerçekleşti. Hatta doğurganlık hızının 1,50'nin altında olduğu il sayısı da 55’e ulaştı.
En Düşük Doğurganlık Bartın ve Eskişehir’de
Doğurganlık hızının en düşük olduğu iller ise 1,12 çocukla Bartın ve Eskişehir oldu. Zonguldak ve Ankara’da bu oran 1,15; İzmir’de ise 1,17 olarak ölçüldü. Büyükşehirlerde yaşayan kadınların daha az çocuk sahibi olduğu görülüyor.
Kentlerde Doğurganlık Daha Düşük
Mekânsal Adres Kayıt Sistemi’ne göre yapılan kent-kır ayrımında da dikkat çeken farklar ortaya çıktı. Yoğun kentlerde toplam doğurganlık hızı 1,39 çocukta kalırken, kır yerleşimlerinde bu oran 1,83’e kadar çıkıyor.
Annelerin Yaşı Yükseliyor, İlk Doğum 27,3 Yaşında
Doğum yapan annelerin ortalama yaşı 2024 yılında 29,3 oldu. İlk doğum yaşı ise 27,3 olarak kaydedildi. İlk doğum yaşının en yüksek olduğu il ise 29,4 yaş ile Tunceli oldu.
Doğumların %41,9’u İlk Bebek
Doğumların %41,9'u annenin ilk bebeği, %30,3'ü ikinci, %16,0'ı üçüncü ve %11,5'i ise dördüncü ya da daha fazla sıradaki çocuklar olarak gerçekleşti. Ayrıca 2024 yılında doğumların %3,3’ü çoğul doğumlar olarak gerçekleşti; bunların %97’si ikizdi.
Sonuç: Türkiye genelinde doğurganlık hızları düşmeye devam ederken, Şanlıurfa ülke ortalamasının neredeyse iki katı ile dikkatleri üzerine çekti. Türkiye’nin doğurganlık haritası değişiyor; şehirleşme, eğitim düzeyi ve yaşam tarzındaki farklılıklar, bu dönüşümün başlıca nedenleri arasında yer alıyor.
